31 Pułk Artylerii Lekkiej

Geneza pułku związana jest z dywizjonem ćwiczebnym, który był usytuowany przy Obozie Szkół Artylerii. Składały się na niego baterie pułków odsyłane do Obozu na szkolenie. Z czasem dywizjon przemianowano na Grupę Manewrową, w składzie 2 dywizjonów po 2 baterie.

Pułk został powołany do życia rozkazem II wiceministra spraw wojskowych gen Kazimierza Fabrycego z 16.XII.1927. Stanowił on część nowo utworzonego Centrum Wyszkolenia Artylerii i sprawował funkcje pomocnicze w prowadzeniu nauki przez Centrum. Stąd też wynikała jego pierwsza nazwa Pułk Manewrowy Artylerii. Pułk był samodzielny pod względem ewidencyjnym, administracyjnym, szkoleniowym i mobilizacyjnym. Komendantowi Centrum podlegał jedynie służbowo.

Pułk został zorganizowany już w styczniu 1928, a w jego skład wchodziły:

# drużyna dowódcy pułku

# pluton łączności pułku

# 1 dywizjon armat

* 1 bateria armat - utworzona z 8 baterii 8 PAP

* 2 bateria armat - utworzona z 6 baterii 16 PAP

* 5 bateria armat - utworzona z 8 baterii 4 PAP

* 6 bateria armat - utworzona z 8 baterii 15 PAP

# 2 dywizjon armat

* 3 bateria armat - utworzona z 6 baterii 10 PAP

* 4 bateria armat - utworzona z 6 baterii 17 PAP

# 3 dywizjon haubic

* 1 bateria haubic

* 2 bateria haubic

* 3 bateria haubic

Tak ustalona organizacja szybko uległa zmianie. 2 dywizjon przemianowano na 1 i pozostawiono do dyspozycji Szkoły Podoficerów Zawodowych Artylerii. Organizacja Pułku została uwieńczona przesunięciem pułku do linii bojowej dnia 25.VII.1928. Data ta od 1932 stanowiła święto pułkowe. 1.I.1932 ostatecznie zmienił nazwę na 31 Pułk Artylerii Lekkiej. Od 15.XII.1935 pułk dysponował baterią szkolną. Została ona utworzona z jednej z baterii 22 PAL. Kolejne duże zmiany organizacyjne nastąpiły w pułku 30.IV.1937, od kiedy to pułk składał się z:

# drużyny dowódcy pułku

# plutonu gospodarczego pułku

# baterii łączności pułku

# kwatermistrzowstwa pułku

# 1 dywizjonu

* 1 bateria armat

* 2 bateria armat

* 1 bateria haubic

* 2 bateria haubic

* 3 bateria haubic

# 2 dywizjonu

* 4 bateria armat

* 5 bateria armat

* 4 bateria haubic

* 5 bateria haubic

* 6 bateria haubic

Pułk zajmował koszary w Forcie Kniaziewicza w Podgórzu i koszary im. Bema na Mokrem.


W pułku czynna była biblioteka oficerska i biblioteka żołnierska. Ponadto działała orkiestra i chór, a kadra udzielała się w Wojskowym Klubie Sportowym "Gryf" i wojskowych zawodach sportowych. Od lutego 1928 pułk organizował własną komunikację między Toruniem, a Podgórzem. Początkowo konną, a od 1930 samochodową.

Dowódcy pułku

# mjr Włodzimierz Arwaniti (p.o. dowódcy) - 22.XII.1927-1928

# ppłk Maksymilian Landau - 13.II.1928-1932

# ppłk Zdzisław Latawiec (p.o. dowódcy) - 28.V.1932-1936

Bibliografia

# Piotr Zarzycki, 31 Pułk Artylerii Lekkiej, Pruszków 1996

# Szkoła Podchorążych Artylerii - ku uczczeniu dziesięciolecia - 1923-1933, Toruń 1933

# rozkaz "Organizacja pułku manewrowego artylerji"

# pamiątki po mjr Kazimierzu Singerze

# płk Zygmunt Karasiński - 7.V.1936-IX.1939