2006/03/19

Katalog kar dyscyplinarnych w wojsku II RP


Jednolite wojskowe przepisy dyscyplinarne zostały uregulowane po odzyskaniu niepodległości rozkazem Sztabu Generalnego L.48 z 9.XII.1918 roku. Wśród kar jakie się tam wymiania znajdujemy wyraźnie wskazanie iż stopień penalizacji zależny jest od stopnia wojskowego. Zróżnicowana jest także ilość kar jakie mogły być zastosowane względem osób należących do różnych korpusów. I tak wśród kar wymienia się:

DLA OFICERÓW

- nagana zwykła (bez świadków, lub w obecności przełożonego)

- nagana formalna (wobec zebranego korpusu oficerskiego)

- nagana ostra (za pomocą odprawy wciągnięcia kary do księgi odpraw)

- areszt pokojowy do 2 tygodni

DLA PODOFICERÓW

= lżejsze kary dyscyplinarne

- nagana zwykła

- nagana formalna

- nagana ostra

- nałożenie karnej służby (np. karna warta)

- dla podoficerów bez oficerskiej broni bocznej: nałożenie obowiązku powracania do koszar, lub do kwatery w godzinę po capstrzyku w przeciągu 4 tygodni

= kary aresztu

- koszarowy, kwaterowy, lub lekki areszt aż do 4 tygodni

- średni areszt aż do trzech tygodni

DLA SZEREGOWCÓW I STARSZYCH ŻOŁNIERZY

= lżejsze kary dyscyplinarne

- karna służba (musztra karna, karna warta, karna służba w koszarach, w stajni, w magazynie, na strzelnicy, stawanie do apelu w oznaczonym ubraniu i rynsztunku)

- odebranie swobody rozporządzania żołdem i przekazanie go na ręce podoficera (drużynowego) do wypłaty codziennie ratami, a to na czas aż do 4 tygodni

- nałożenie obowiązku powracania do koszar lub kwatery o określonej godzinie przed capstrzykiem (do 4 tygodni)

= kary aresztu

- koszarowy, kwaterowy, lub lekki areszt aż do 4 tygodni

- średni areszt aż do trzech tygodni

- ścisły areszt do 2 tygodni

= pozbawienie stopnia starszych żołnierzy

= dla szeregowców 2 klasy stanu żołnierskiego - po bezskutecznym użyciu wyżej wymienionych kar - wcielenie do oddziału robotniczego.



Następna zmiana w katalogu kar dyscyplinarnych nastąpiła rozkazem opublikowanym w Dzienniku Rozkazów M.S.Wojk. nr4 z 17.II.1920 roku. Zastosowano tu inny podział kar, szeregując je według typów kar. Nie zmienia to jednak faktu, że zastrzeżono stosowanie poszczególnych kar jedynie dla określonych korpusów. Lista kar dyscyplinarnych zmodyfikowana w 1920 roku prezentuje się następująco:

I. KARY PORZĄDKOWE

a) nagana przy rozkazie dziennym (dla szeregowców i starszych szeregowców)

b) nagana ze strony przełożonego wojskowego (dla podoficerów)

c) napomnienie za strony przełożonego wojskowego (dla oficerów, podchorążych i urzędników wojskowych)

d) nagana pisemna (dla wszystkich)

e) zakaz opuszczania koszar lub obozu (dla szeregowych)

f) roboty karne (dla szeregowców i starszych szeregowców)

II. KARY ARESZTU

a) areszt lekki (dla szeregowych)

b) areszt ciężki (dla szeregowych)

c) areszt domowy - obozowy (dla wszystkich)

d) areszt na odwachu (dla wszystkich)

III. ZAWIESZENIE W CZYNNOŚCIACH I ZWOLNIENIE Z WOJSKA (dla oficerów i urzędników wojskowych)

a) pozbawienie funkcji

b) przeniesienie do rezerwy

c) przeniesienie w stan spoczynku

IV. DEGRADACJA (dla starszych szeregowców i podoficerów)

a) degradacja zwykła

b) degradacja połączona z aresztem

Kar z grupy pierwszej i drugiej nie wolno było stosować na czas dłuższy jak cztery tygodnie. Natomiast areszt musiał być nie krótszy jak 24 godziny. Oficerów pozbawionych funkcji i zdegradowanych podoficerów należało przenosić do innego pułku, lub równorzędnego mu oddziału. Wycofano się z kary stawania do apelu w oznaczonym ubraniu i rynsztunku. Co ciekawe przez rok funkcjonowania tej kary zakorzeniła się tak bardzo, że w 1923 roku wyraźnie zakazywano jej stosowania. Zaznaczano także, że nie wolno stosować musztry, jako kary, podkreślając raczej jej walory wychowawcze. Trudno się temu zresztą dziwić. Musztra stanowiła jeden z istotniejszych elementów wyszkolenia. Traktowanie jej jako środka dyscyplinarnego, zniechęcało do niej żołnierzy. Tak więc stosowanie jej w takiej formie było ze strony dowódcy czystą głupotą. Ciekawa jest także wskazówka mówiąca o tym jak stosować karę robót. Nie tyle chodziło bowiem o przyznanie pracy uciążliwej - w przykładzie oryginalnym "czyszczenie ustępów", co dodatkowo obciążającej karanego. Takiej by stanowiła dla niego dodatkowy obowiązek w toku zajęć.

Następny raz przepisy dyscyplinarne zostały zmienione rozporządzeniem Prezydenta RP z 22 sierpnia 1925 roku w sprawie wojskowych przepisów dyscyplinarnych (Dz.U.R.P. Nr.91/1925 poz.638). W życie weszły 1 października tego samego roku, wraz z opublikowaniem regulaminu "0.1./1925 IV Regulamin służby wewnętrznej Cz.IV przepisy dyscyplinarne".

Regulamin dzieli kary na

+ PORZĄDKOWE

- nagana

- meldowanie się w oznaczonym ubiorze i oporządzeniu

- roboty poza kolejką

- odebranie prawa przebywania poza koszarami po caostrzyku

- zakaz opuszczania koszar/kwater

+ ARESZTU

- areszt lekki

- areszt średni

- areszt ścisły

- areszt domowy zwykły

- areszt domowy obostrzony

+ DEGRADACJI

Co ciekawe, kara meldowania się w oznaczonym ubiorze i oporządzeniu w broniach konnych wymagała stawienia się wraz ze zwierzęciem. Najkrótszy czas aresztu wynosił 24 godziny. Stosowanie kar z poza katalogu było wyraźnie zakazane. Uwagę też zwracają nowe kary porządkowe.

Samo stosowanie kar było zróżnicowane ze względu na stopień wojskowy karanego. I tak względem szeregowych stosowano:

- naganę

- codzienne meldowanie się w oznaczonym ubiorze i oporządzeniu do 7 dni

- roboty poza kolejnością do 14 dni

- zakaz opuszczania koszar/kwatery do 28 dni

- areszt średni do 21 dni

- areszt ścisły do 14 dni

- degradacja starszego szeregowca do stopnia szeregowca (samodzielnie lub łącznie z aresztem)

Względem podoficerów do chorążego włącznie:

- naganę

- odebranie prawa przebywania poza koszarami/kwaterą po capstrzyku do 28 dni

- zakaz opuszczania koszar lub kwater do 28 dni

- areszt lekki do 28 dni

- areszt średni do 21 dni

- degradacja do stopnia szeregowca (samodzielnie lub łącznie z aresztem)

Względem oficerów:

- nagana przy raporcie

- nagana pisemna lub w jej miejsce ustna w obecności oficerów równych i wyższych stopniem

- areszt domowy do 28 dni

- obostrzony areszt domowy do 21 dni, stosowany tylko wobec oficerów młodszych

Brak komentarzy: